Zapomniane polskie warzywa – topinambur, wężymord, brukiew, jarmuż czy pasternak – przez wiele lat kojarzone były z „jedzeniem biednych”. Obecnie przeżywają swoją drugą młodość, bo jakże miło gościć na stole nowe, nieznane (a przecież wcześniej tak popularne w Polsce!) smaki.
W końcu ile można jeść ziemniaków, marchewek i groszku? ; )
Wprowadzając na swój stół takie warzywa jak topinambur, nie tylko zapewniamy sobie rozkosze smaku. W tym niepozornym korzonku kryje się całe bogactwo wartości odżywczych, a do tego można go stosować pomocniczo w leczeniu wielu chorób!
Sprawdźcie, co to jest, jak jeść topinambur, jakie ma zastosowania, a także… jak prosta jest jego uprawa!
Czym jest topinambur?
Warzywo topinambur znane jest pod wieloma nazwami (słonecznik bulwiasty, karczoch jerozolimski, ziemna gruszka). Podobnie jak słonecznik zwyczajny, należy do rodziny astrowatych. Topinambur pochodzi z Ameryki Północnej, a w Polsce uprawiano go od XVIII wieku. Nad ziemią rośnie w postaci długiej łodygi z jasnozielonymi listkami, zwieńczonej pięknym, żółtym kwiatem. Natomiast jego część jadalna, korzeń, do złudzenia przypomina „powiększony” korzeń imbiru. Jego smak jednak jest zupełnie inny, delikatny, podobny do smaku pestek słonecznika.
Wartości odżywcze topinamburu
Topinambur to warzywo, które zawiera ogromną ilość składników odżywczych. Nic więc dziwnego, że stosuje się go niemal jak lekarstwo – ale o tym poniżej.
Teraz spójrzmy, jakie znajdziemy w nim składniki:
- Białko,
- Tłuszcz,
- Węglowodany,
- Witamina C,
- Witamina B1,
- Witamina B2,
- Witamina B6,
- Witamina B9 (kwas foliowy),
- Witamina A,
- Witamina E,
- Witamina K.
Ponadto, topinambur stanowi także źródło minerałów (w kolejności od największej zawartości):
- Potas,
- Fosfor,
- Magnez,
- Wapń,
- Sód,
- Żelazo,
- Cynk.
Uwaga! Wartość energetyczna, jaką niesie 100 g topinamburu, to zaledwie 73 kcal!
Wszystkie te prozdrowotne witaminy i minerały znajdziesz w tych napojach i sokach z topinamburu:
Właściwości i działanie topinamburu
Również lista właściwości tego zapomnianego warzywa jest długa. Obniża poziom cukru i cholesterolu we krwi. Reguluje ciśnienie. Wpływa korzystnie na pracę układu nerwowego. Reguluje pracę układu pokarmowego, zapobiegając chorobom jelita grubego i oczyszczając organizm.
Wobec tylu cennych właściwości powstaje pytanie, jak je wykorzystać.
A oto odpowiedź.
Zastosowanie topinamburu
Dzięki właściwościom obniżającym poziom cukru we krwi, topinambur zaleca się diabetykom. Ze względu na to, że obniża poziom cholesterolu i reguluje ciśnienie krwi, stanowi doskonały element diety dla osób zmagających się z miażdżycą i chorobami serca. Zawarta w topinamburze inulina stanowi pożywkę dla „dobrych” bakterii znajdujących się w jelicie, co wykorzystuje się w przypadku pacjentów z zaparciami. Co ciekawe, zjedzenie topinamburu pozwala na szybsze pozbycie się alkoholu z krwi. Przy swojej niskiej kaloryczności, topinambur zapewnia także dłuższe uczucie sytości, dlatego stosuje się go w dietach odchudzających.
Prawda, że lista zastosowań topinamburu jest imponująca? Jak podaje czasopismo „Wiadomości zielarskie” topinambur to „źródło zdrowia”!
A to jeszcze nie koniec!
Dodatkowo właściwości topinamburu wykorzystuje się w stanach napięcia i u chorych na fenyloketonurię, a do tego zewnętrznie w leczeniu hemoroidów i łuszczycy.
Najczęściej kupowane produkty z topinamburu i z topinambuerm w sklepach internetowych znajdziesz poniżej na naszej liście.
Mąka z topinamburu
Kawa z topinamburu
Tabletki z wyciągiem z topinamburu
Biorąc pod uwagę liczne właściwości prozdrowotne topinamburu, produkuje się także tabletki zawierające ekstrakt z tego warzywa. Jak mówi ulotka dołączona do opakowania tabletek, poprawiają one przemianę materii, wspierają utrzymanie właściwej mikroflory jelit, wzmacniają układ odpornościowy, a także działają wzmacniająco przy znacznych obciążeniach organizmu – zarówno psychicznych, jak i fizycznych.
 | Tabletki z topinamburem |
Topinambur – przepisy kulinarne
Potrawy z topinamburu są nie tylko bardzo zdrowe, ale też smaczne, a do tego znakomicie urozmaicają naszą dietę.
Jak można przyrządzić topinambur?
Oto kilka przykładów:
- Zupa – krem z topinamburu,
- Purée z topinamburu,
- Sałatka ze świeżym topinamburem,
- Chipsy z topinamburu,
- Zapiekanka z topinamburem.
Topinambur można też jeść pieczony lub gotowany, a także po prostu, na surowo, po obraniu ze skórki.
Uprawa topinamburu
Uprawa topinamburu w Polsce dotyczy dwóch odmian: Albik (maczugowate bulwy w kolorze białym) oraz Rubik (owalne, nieregularne bulwy w kolorze fioletowym).
Jak sadzić topinambur?
W marcu lub kwietniu sadzimy bulwy. Kiedy łodyżki urosną do około 30 cm, usypujemy wokół podstawy kopczyki wysokości 15 cm. Uklepujemy lekko ziemię, by zapewnić łodygom stabilność – urosną naprawdę wysokie! Być może będzie konieczne dodatkowe usypywanie kopczyka lub rozstawienie podpór. Gdy liście topinamburu zaczną żółknąć (czyli jesienią), ucinamy łodygi do wysokości 8 cm, by zapobiec ich łamaniu się podczas wietrznej pogody. Bulwy wykopujemy przy pomocy wideł ogrodowych.
Gdzie można kupić topinambur?
Choć topinambur można sadzić nawet w doniczkach, nie każdy ma na to czas i ochotę.
Zatem gdzie kupić topinambur?
Obecnie kupić już w wielu miejscach. Przede wszystkim – na bazarze, ale także w sklepach ze zdrową, ekologiczną żywnością (zarówno stacjonarnych, jak i internetowych) oraz w delikatesach.
I na koniec ważna kwestia.
Ile kosztuje kilogram tego niezwykłego warzywa?
Cena topinamburu
Rozpiętość cenowa topinamburu jest dość duża. W niektórych miejscach można go kupić już za 3 złote za kilogram, jednak niekiedy jego cena sięga nawet 10 złotych za kilogram.
gdzie kupić topinabur w okolicy Poznania???
Wysyłam topinambur na całą Polskę, proszę zobaczyć allegro pod nickiem Emil_1 lub instagram prosto.z.ogrodka.
Pozdrawiam
Można też kupić probiotyczny sok z topinamburu. Choć ktoś mi go bardzo zachwalał, to nie wiem, jak ze smakiem. Czy ktoś może próbował to i wie, jak smakuje?
Ja używam mąki z topinambury z Daru natury i mają całkiem przystępne ceny. Nigdy jednak nie próbowałam topinamburu w formie całego warzywa, ale muszę to zrobić bo podobno smaczny i ma dużo witamin.
Polecamy zdecydowanie! My robimy tak, że na dużej blasze kroimy ziemniaki w plasterki, buraki w plasterki, topinambur w plasterki i skorzonerę także w plasterki. Wszystko (osobno) wcześniej wymieszane w oleju, soli i ziołach. Później na blasze zapiekamy to w piekarniku i jemy z gzikiem 😀 albo samo.
Dość często robię zupę krem z topinamburu i powiem Wam, że jest świetna. Zupa jest naprawdę smaczna i syta. Topinambur ma fajny smak, a do tego ma dużo witamin. Kupuje na ryneczku, nie jest drogi. Zachęcam spróbować.
Ja robię sok z topinamburu i dolewam go do smoothie. Przemycam w ten sposób dużo witamin dzieciakom. Zawsze do owocowego smoothie dodaje odrobine jakiś warzyw: wtedy one nie wyczuwają warzyw w smaku a wpadają witaminki.